Botproblematiek behandelen met shockwave therapie. In andere Europese landen zoals Duitsland en Italië gebeurd het al jaren, maar in Nederland is het nog niet echt ingeburgerd. Hier zijn met name de tendinopathische klachten zoals plantaire fasciopathie, achillespees tendinopathie of de tenniselleboog populaire indicaties voor shockwave therapie. De regeneratieve werking die shockwaves op peesweefsel hebben is zeer goed onderbouwd. Dat shockwave therapie op botweefsel soortgelijke effecten heeft op botweefsel is bij veel mensen een stuk minder bekend. Een gemiste kans?
Mediaal tibiaal stress syndroom (MTSS)
Bij botindicaties kun je aan zeer uiteenlopende pathologie denken. Daarvan is het Mediaal Tibiaal Stress Syndroom (MTSS) is waarschijnlijk toch wel de bekendste. Sommigen gebruiken misschien nog de term shin splints, maar MTSS is tegenwoordig de gangbare benaming. Door overbelasting tijdens het hardlopen ontstaat een irritatie van het bot in de medio-distale tibia regio met pijnklachten tijdens het (hard)lopen als gevolg. In 2012 promoveerde de Nederlandse Sportarts dr. Maarten Moen op onderzoek naar de oorzaken en behandeling van deze klacht. Hij toonde aan dat shockwave therapie in combinatie met een loopprogramma een effectieve behandelvorm voor patiënten met MTSS is[1].
Non-union fracturen, avasculaire necrose en stressfracturen
MTSS is zeker niet de enige botindicatie die met shockwave therapie te behandelen is. Non-union fracturen (ook bekend als pseudartrose), avasculaire necrose en stressfracturen komen ook in aanmerking. Het gaat hier hoofdzakelijk om behandeling met gefocusseerde shockwave therapie. Deze indicaties vallen zeker niet altijd binnen de expertise van de fysiotherapeut, maar hier liggen wel een aantal interessante mogelijkheden.
Stimuleren van botgroei
Non-union fracturen zijn bijvoorbeeld uitstekend te behandelen met(gefocusseerde) shockwave therapie. In Duitsland gebeurd dit bijzonder vaak, maar is het meestal de huisarts of orthopeed die dit doet. Er zijn zelfs duidelijke richtlijnen voor, afkomstig van de Duitstalige shockwave vereniging DIGEST. Wanneer er na 3-6 maanden nog geen of onvoldoende botvorming heeft plaatsgevonden is het advies om fracturen 1-3x te shockwaven. Dit is een probleem dat zich relatief vaak voordoet in lange pijpbeenderen zoals de tibia, radius en ulna.
Radiale en gefocusseerde shockwave therapie bij botindicaties
Natuurlijk is het behandelen van fracturen niet iets waar je als fysiotherapeut zomaar op eigen houtje mee moet starten. Indicatiestelling en evaluatie vindt bij voorkeur plaats bij de medisch specialist, die de resultaten m.b.v. beeldvorming monitort. Maar mocht je over een focussed shockwave apparaat beschikken en nauw samenwerken met bijvoorbeeld een orthopedisch chirurg, dan kan dit zeker het overwegen waard zijn.
Voor de fysiotherapeuten die alleen met radiale shockwave therapie (RSWT) werken liggen er ook mogelijkheden. Zo is uit recent onderzoek gebleken dat oppervlakkige botten in m.n. de hand en voet regio ook met RSWT goed te behandelen zijn. Zo behandelde Kertzman et al., (2017) met succes oppervlakkige non-union fracturen en publiceerde Thompson et al., (2017) een case-report over de behandeling van sesamoïd necrose met radiale shockwave therapie. Hierbij dient wel de kanttekening geplaatst te worden dat het in beide gevallen om zeer kleinschalig onderzoeken ging en dat gefocusseerde shockwave therapie eigenlijk altijd de voorkeur heeft.
Ook interessant om te lezen:
Shockwave therapie bij frozen shoulder
Shockwave therapie bij Dupuytren, Ledderhose en triggerfinger
Shockwave therapie bij Osgood Schlatter
Reacties zijn welkom!
Wil je je ervaringen delen? Of heb je nog vragen of opmerkingen? We zouden het erg leuk vinden als je hieronder een reactie achterlaat.
Literatuurlijst:
- Moen MH, Rayer S, Schipper M, Schmikli S, Weir A, Tol JL, Backx FJG. Shockwave treatment for medial tibial stress syndrome in athletes; a prospective controlled study. Br J Sports Med 2012; 46: 253-257.
- Kertzman P, Császár NBM, Furia JP, Schmitz C. Radial extracorporeal shockwave therapie is efficient and safe in the treatment of fracture nonunions of superficial bones: a retrospective case series. J Orthop Surg Res 2017; 12: 164-174.
- Thompson D, Malliaropoulos N, Padhiar N. Sesamoid osteonecrosis treated with radial extracorporeal shock wave therapy. BMJ Case Rep 2017; Online First.